Zespół Szkolno-Przedszkolny im. Adama Mickiewicza w Mazańcowicach

Tyflopedagog zajmuje się są osobami z problemami ze wzrokiem, które dzieli się na dwie grupy. Pierwszą z nich tworzą osoby niedowidzące lub niewidome od urodzenia, co sprawia, że z niepełnosprawnością radzą sobie od zawsze. Druga grupa to osoby ociemniałe, czyli takie, które utraciły częściową zdolność widzenia lub też całkowicie utraciły wzrok w ciągu swojego życia. Podział taki jest niezwykle istotny w planowaniu zajęć rewalidacyjnych. Inaczej pracuje się z osobą niewidomą od urodzenia, a inaczej z kimś, kto widział przez np. 30 lat i w tym wieku całkowicie utracił zdolność spostrzegania. Każdy z tych niepełnosprawnych ma, bowiem wypracowany inny wzorzec życia, inaczej się porusza, inaczej patrzy na świat.
Zasadniczym zadaniem tyflopedagoga w szkole, jest wspomaganie procesu uczenia się dzieci niewidomych i słabo widzących. W przypadku tych drugich, najważniejszą rolą jest mobilizowanie uczniów do korzystania z posiadanych przez nich możliwości wzrokowych we wszystkich możliwych dla nich sytuacjach, jak również niesienie im w tym zakresie pomocy. Polega ona np. na udostępnieniu uczniom pomocy optycznych, elektronicznych i innych ułatwiających korzystanie z osłabionego wzroku w procesie edukacji, podczas spędzania wolnego czasu, podczas poruszania się i wykonywania rozmaitych zadań.
Praca tyflopedagoga wymaga posiadania szerokiej wiedzy: nie tylko z zakresu edukacji dzieci z dysfunkcją wzroku, lecz należy znać również podstawowe zagadnienia i elementy zarówno terapii wzroku jak i z dziedziny orientacji przestrzennej. Do tego dochodzi jeszcze konieczność rozeznania w nieprawidłowym przetwarzaniu sensorycznym u dzieci z uszkodzonym wzrokiem, a więc kolejna niezbędna dziedzina, by optymalnie móc wspomagać swoich uczniów.
Proces rehabilitacji wzroku obejmuje stymulowanie widzenia, pobudzanie/zachęcanie do patrzenia, rozwijanie u dziecka podstawowych sprawności wzrokowych związanych z kontrolowaniem ruchów gałek ocznych, (czyli lokalizowanie bodźca, śledzenie, wodzenie, przenoszenie spojrzenia), rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej i wzrokowo-słuchowej oraz usprawnianie pamięci wzrokowej. Rehabilitacja wzroku u osób z dysfunkcją narządu wzroku zawsze powinna być uzupełnieniem leczenia okulistycznego, bądź konsultacji optometrycznych/ortoptycznych.  Jej celem jest wprowadzenie u dziecka umiejętności radzenia sobie w różnych sytuacjach życia codziennego metodami zupełnie bezwzrokowymi lub z wykorzystaniem pozostałości wzroku.   W ramach wzrokowej rehabilitacji wskazane jest także osiąganie wyższych sprawności wzrokowych, a to   dobieranie obiektów i obrazków wg określonych cech, identyfikowanie obiektów na obrazkach, odnajdywanie szczegółów na obrazkach prostych i złożonych a także zmiana i dostosowanie otoczenia dziecka do jego indywidualnych możliwości i potrzeb.
Tyflopedag może prowadzić z dziećmi wiele ćwiczeń i zabiegów z zakresu terapii widzenia, uczyć technik poprawienia, jakości widzenia, ale tak naprawdę, terapia spełnia swoją rolę jedynie wtedy, gdy zaszczepimy w dziecku chęć a potem możliwość (zgodną z jego stanem dysfunkcji) samodzielnego interpretowania obrazu.

tyflopedagog
mgr Ewelina Pietraszko